Adobe’nin yeni uygulama serisi Creative Cloud (CC) raflardaki yerini yaklaşık 1 ay önce aldı. CC ile son kullanıcıların buluşmasından önce beta sürümlerini 3 aya yakın test etme imkanı bulmuştum. Tahmin edersiniz ki test ortamı hiçbir zaman gerçek projenin yerini tutamıyor. Ne kadar kurcalarsanız kurcalayın dikkat etmediğiniz, gözden kaçırdığınız “bağzı” ayrıntılar olabiliyor.
Bu yazıda değinmek istediğim ayrıntı ise projenizi yayınlama aşamasında karşılaşabileceğiniz ve eski sürümlere göre sizi ilk etapda şaşırtabilecek / hayal kırıklığına uğratabilecek bir ayrıntı.
Uzun yıllardan beri birçok Flash tabanlı proje yaptım. Bu projelerin büyük bir kısmını masaüstünde çalışan uygulamalar oluşturuyordu. Bu açıdan günümüzde yerini HTML5’e bırakan tarayıcı temelli zengin uygulamalar ile ilgili bir Flash geliştiricisi olarak hiçbir endişe duymadım. Son 2-3 yıldır Flash’ı hiçbir tarayıcı temelli projede kullanmıyorum. Flash artık benim için Windows, MacOS, Linux işletim sistemleri için uygulama geliştirebilecek bir platform haline dönüştü. Özellikle dokunmatik ekranlı kiosklar için geliştirdiğim tüm çözümler artık Flash tabanlı. Tabiki Flash’ın mobil uygulama geliştirme açısından sunduğu olanakları da yabana atmamak lazım. Özellikle yoğun etkileşim ve animasyon içeren mobil uygulamalar için de tercihim Flash.
Yazının ana konusuna dönecek olursak, Temmuz ayının ilk haftasını ayırdığım kiosk projesinin son aşamasından itibaren devam edebiliriz. 1 – 7 Temmuz arası sabah 9, akşam 5 kesintisiz mesai ile tamamladığım 3 dilli kiosk projesini yayınlama aşamasına gelmiştim. Windows tabanlı PC’lerde çalışacak uygulama AIR tabanlı herhangi bir sınıf içermediği için direkt EXE olarak yayınlanabilirdi. Üstelik bu işlemi (Windows’da çalışabilir bir dosya üretmeyi) MacOS üzerinden de yapabiliyordum. Yapabiliyordum diyorum çünkü Flash CS6’da yapılabilen bu işlem artık Flash CC’de yapılamıyor!
Flash CC’de File > Publish Settings altında yer alan seçeneklerde maalesef sadece “SWF, HTML” gibi seçenekler mevcut. Oysaki CS6’da menüden seçim yaparak anında Windows ve MacOS için çalışabilen uygulamaları bir tıkla üretmek mümkün oluyordu. Bu aşamada hayal kırıklığına uğradığımı itiraf etmeliyim. Her açıdan yenilenen ve performansında ciddi bir artış olan Flash CC’de artık EXE yapılamıyor olabilir miydi? Buna üzelerek de olsa “Evet” cevabını vermek zorundayım. En azından eğer MacOS üzerinden uygulama geliştiriyorsanız artık EXE yapma şansınız yok. Maalesef tam tersi de Windows için geçerli. Windows kullanıcıları da artık direkt MacOS’da çalışan bir Flash uygulaması geliştiremiyorlar.
Peki bu aşamada ne yapıyoruz? Çözüm tahmin edebileceğiniz gibi Adobe AIR da gizli. Hatırlarsanız Flash ile mobil uygulamaların ilk geliştirilmeye başlandığı zamanlarda Flash Lite ile yayınlanabilen mobil uygulamalar daha sonra sadece AIR tabanlı olarak yayınlanabilir bir biçime dönüşmüştü. Benzer bir durum artık masaüstünde de söz konusu. Flash CC ile geliştirdiğiniz uygulamalar ya tarayıcı tabanlı (SWF) olacak ya da AIR tabanlı olacak.
Masaüstünde bir AIR uygulamasının çalışabilmesi için AIR Runtime’ın kurulu olması gerekiyor. Bu ek bir yük ve sıkıcı bir iş. AIR Runtime’ı uygulamanızı yayınlarken pakete gömebilmek mümkün, ancak bu işi Windows kendi için, MacOS ise kendi için yapabiliyor.
Sonuç olarak masaüstünde kendi kendine çalışabilen bir uygulama geliştirmek istiyorsanız artık bu uygulama mutlaka AIR tabanlı olacak. AIR Runtime’ı uygulamaya gömmek istiyorsanız hedef sistem ne ise o sistemde uygulamayı geliştirmeniz gerekiyor. Bu değişiklikler mutlaka teknik açıdan bazı gerekliliklerin sonucu olarak yapılıyor ama geliştirici olarak bizlerin bu değişikliklerden çok da memnun olmasının beklemek hayalperestlik olacaktır.
Herkese iyi geliştirmeler 😉
Uzantısı exe oluyor ancak eskisi gibi direk exe yapmıyor air publish ayarlarindan exe yapiyor